Hoor jij al mensen: “Zie de maan schijnt door de bomen” zingen? Constateer jij in de spiegel een terugtrekkende haargrens? Zie je inhammen of dunner wordend haar eb ben je bang voor een kale plek die zich steeds verder over je schedel gaat uitbreiden tot er een hoofd à la Humberto Tan overblijft? Dan ben je vast ook nieuwsgierig naar het hoe en waarom van kaal worden, op welke leeftijd begint het en veel belangrijker nog, is er iets aan te doen?
Door: Ilse Brouwer
-
1 Wie wordt er kaal?
Misschien is het je nooit zo opgevallen maar kaalheid openbaart zich vooral bij blanke rassen. Je ziet niet zo snel een kale Aziaat of Afrikaan. Maar liefst vijfentachtig procent van de mannen krijgt te maken met haarverlies voor hun vijftigste jaar. Bij sommigen begint het kalen zelfs al voor het 21ste jaar.(In Europa verliest zo’n zeventig procent van de mannen op leeftijd zijn haardos.) Helaas is kaal worden dus een gevolg van ras, leeftijd en erfelijke aanleg.
-
2 Wat is kaalheid?
Je wordt kaal op het moment dat je meer haren verliest dan dat je lichaam nieuwe aanmaakt. Kaalheid is een natuurlijk proces. Als je gezond bent kan een haar drie tot vijf jaar in je hoofdhuid blijven zitten. Gedurende deze periode vindt er haargroei plaats. Daarna valt je haar uit en blijft het haarzakje ongeveer drie maanden zonder haar; de rustfase. Dan komt er een nieuwe haar uit het haarzakje en begint de cyclus van drie tot vijf jaar weer van voren af aan.
Je hebt zo’n 100.000 tot 150.000 haarzakjes op je hoofd en het is normaal dat je per dag tussen de vijftig en honderd haren verliest. Merk je dat dit beduidend meer is dan kan je spreken van overmatig haaruitval. Als je hier last van hebt èn niet meer worden vervangen door nieuw haar, betekent het dat je kaal aan het worden bent.
-
3 De veroorzaker van kaalheid
Als je bedenkt dat elk haarzakje zo’n twintig haren voort kan brengen voordat het afsterft en elke haar drie tot vier jaar in het haarzakje blijft. Betekent dit dat je pas na zestig tot honderd jaar kaal zou kunnen worden. Waarom worden heel veel mannen dan al veel jonger kaal? De belangrijkste veroorzaker van kaalheid is een afgeleide van het hormoon testosteron; dihydrotestosteron. Bepaalde haarzakjes kunnen gevoelig zijn voor dit hormoon. Daardoor daalt de groeifase van je haar van enkele jaren naar enkele maanden. Je haar kent drie fasen van groei en uitval: groeifase, rustfase en uitvalfase. Als je kaal wordt, verkeert veel van het resterende haar in de rust- en uitvalfase.
-
4 Oorzaken van haaruitval
Bij meer dan vijfennegentig procent van de mannen is haaruitval genetisch bepaald. Het gebruiken van bepaalde medicijnen, te veel vitamine A of te weinig proteïne kan ook haaruitval veroorzaken. Ernstig haaruitval kan een gevolg zijn van ziekte of stress. Haaruitval dat niet veroorzaakt wordt door genetisch bepaalde kaalheid kan overgaan waarna je haar gewoon terugkomt. Plaatselijke haaruitval ontstaat vaak na spanningen en geneest zich vanzelf, tenzij er volledige kaalheid is ontstaan. Er ontstaan kale plekken op hoofd, wenkbrauwen of andere lichaamsdelen. Verder kan haaruitval ontstaan door koorts, door een psychische aandoening, als bijwerking van bepaalde geneesmiddelen, een chemokuur etc.
Genetisch bepaalde kaalheid, vooral bij mannen, zie je aan de M-vormige haarlijn. Het haar gaat zich terug trekken, dunt uit bovenop het hoofd en er ontstaat een kale plek. Uiteindelijk blijft alleen aan de zijkanten van je hoofd haar groeien. Deze vorm van haaruitval wordt veroorzaakt door het eerder genoemde hormoon dihydrotestosteron (DHT). Dit hormoon laat de haarfollikels zo erg krimpen dat er hierin geen haargroei meer mogelijk is.
-
5 Fabels omtrent kaalheid
Mensen denken soms dat voeding van invloed kan zijn op haaruitval. Dit is alleen in extreme gevallen mogelijk. Bij erg eenzijdige voeding en gebrek aan vitamines en andere essentiële voedingsstoffen.
Een hoofddeksel dragen of je haar kleuren kan ook geen oorzaak zijn van haaruitval. Het kan je haar wel beschadigen en/of kan het plaatselijk afbreken. Maar dit heeft niets met kaalheid te maken.
Verder is veel haar verliezen bij het haar wassen ook normaal, sowieso verlies je natuurlijk dagelijks haren en als je wast kan dat extra zijn maar die haren die extra los komen. -
6 Oplossingen
- Medicatie
Genetisch bepaalde mannelijke kaalheid is helaas dus niet te voorkomen maar schijn je wel te kunnen vertragen met medicijnen. Over het algemeen geldt hoe sneller er wordt ingegrepen hoe meer kans op succes en over het algemeen slaan haargroeimiddelen op de kruin beter aan dan op de inhammen. Een middel hiervoor is bijvoorbeeld Minoxidil, de lotion. Dit middel is goedgekeurd voor de hoofdhuid en schijnt haaruitval te verminderen en stimuleert de haargroei lokaal. Twee nadelen van dit middel zijn dat het alleen ‘babyhaartjes’ laat teruggroeien en dat het effect verloren gaat als je stopt met het middel.
Een ander middel is Finasteride (op recept verkrijgbaar onder de namen Proscar en Propecia) vertraagt het hormoon waardoor je haar minder snel uitvalt en soms je haar zelfs weer gaat groeien. De effecten zijn slechts tijdelijk en beperkt en pas op voor ongewenste effecten. Laat je altijd heel goed voorlichten.- Haarstukje
Als je geen zin hebt om medicijnen te slikken kan het dragen van een haarstukje een oplossing zijn. Deze zijn in vele soorten en maten verkrijgbaar. Als je dit wilt gaan doen, bedenk dan wel dat het onderhoud van een haarstukje tussen de vijftig en tweehonderdvijftig euro per maand kost. Vind je dit geen probleem dan rest je alleen nog maar er voor te zorgen dat het haarstukje qua haarkleur en dikte op je eigen haarkleur lijkt anders kan het een heel vreemd gezicht worden.
- Haartransplantatie
Het kan ook drastischer. Als je kiest voor haartransplantatie. Hierbij wordt er gezond haar van de achter- en zijkant van je hoofd bovenop je hoofd geïmplanteerd. Nadeel hiervan is dat het prijzig is en er meerdere behandelingen nodig zijn. Na ongeveer twee maanden is het getransplanteerde haar verdwenen, maar groeit er nieuw haar voor in de plaats. Na zo’n zes maanden ziet je haar er al weer heel ‘normaal’ uit.
- Micro scalp pigmentation
Dit is een redelijk nieuwe techniek waarbij op een vrijwel-pijnloze manier pigmentatie wordt aangebracht met biologische inkt onder je hoofdhuid. Het kan zowel bij gedeeltelijke als volledige kaalheid worden toegepast en het lijkt na de behandeling net of je korte stekeltjes stoppels heb. Het duurt ongeveer twee tot zes behandelingen en geleidelijk zie je je haarlijn veranderen. Mensen die je niet hebben gezien toen je kaal was zullen het niet zien. Het is geschikt voor verschillende vormen van kaalheid. Het is niet alleen dé oplossing voor volledige kaalheid maar ook voor dunner wordend haar, het verhullen van haartransplantatie littekens of plaatselijk haarverlies.